Welke internetzoekmachines zijn er? Een overzicht
Als we het hebben over zoekmachines, bedoelen we vrijwel altijd internetzoekmachines. In feite kan ieder systeem dat is opgezet om informatie te vinden een zoekmachine genoemd worden. Programma’s waarmee je een collectie doorzoekt zijn dus zoekmachines, die zijn er ook voor bijvoorbeeld bibliotheken of andere verzamelingen. Op internet lijkt er maar 1 zoekmachine te tellen: Google. Maar er zijn er zoveel meer. Zelfs websites die jij misschien niet als zoekmachine ziet. Leuk om meer van te weten toch? Hier vind je uitleg én een lijst met internetzoekmachines.
Horizontale en verticale zoekmachines
Eerst het volgende: waar weinig mensen bij stilstaan is dat er verschillende soorten zoekmachines zijn, namelijk horizontale en verticale zoekmachines.
Verticale zoekmachines
Verticale zoekmachines zijn zoekmachines waar je één bepaald type zoekresultaat zoekt:
- personen: Facebook (vooral privé), LinkedIn (zakelijk)
- producten: Amazon, Bol
- video: YouTube
- afbeeldingen: Pinterest
Sta je er nu zelf ook bij stil hoe vaak je eigenlijk zoekt op bepaalde websites die je zelf niet als zoekmachine ziet?
Daarmee is YouTube na Google de grootste zoekmachine ter wereld. En onderdeel van hetzelfde concern ook nog. En je kan zelf misschien nog wel de nodige andere websites bedenken waar je ook zo vaak zoekt binnen e website dat het daarmee eigenlijk ook een (verticale) zoekmachine is.
Horizontale zoekmachines
Horizontale zoekmachines zijn zoals je vast wel doorhebt de zoekmachines waarmee je dus “in de breedte” (horizontaal) zoekt naar allerlei typen informatie. Die horizontale zoekmachines zijn dan ook de zoekmachines die we gaan doornemen. Daar zijn er namelijk meer van dan je denkt.
Welke horizontale zoekmachines zijn er?
Dooddoenertje? Ik denk het niet. Vrijwel niemand staat er namelijk bij stil dat er toch echt zoveel meer is dan Google. En waar Google de ogenschijnlijk onverslaanbare marktleider is, is er wel keuze, zeker voor mensen die om specifieke redenen bewust kiezen voor een andere zoekmachine.
Waarom zou je kiezen voor een andere zoekmachine?
Op dit moment zijn er twee belangrijke redenen voor mensen om te kiezen voor een andere zoekmachine dan “de grote G”:
- Uit oogpunt van duurzaamheid
- Uit oogpunt van privacy
Hoewel Google zelf stelt volledig CO2-neutraal te zijn, is dat voor veel mensen niet voldoende, of ze geloven er niet zo in. Dat kan reden zijn om voor een meer expliciet duurzame zoekmachine te kiezen. Daarnaast zijn er steeds grotere bezwaren tegen hoe Google omgaat met (online) privacy, wat ertoe leidt dat mensen meer privacyvriendelijke alternatieven zoeken.
Verder zou je ook kunnen kiezen voor een andere zoekmachine omdat je vindt dat die betere zoekresultaten geeft. Persoonlijk vind ik dat bij Google nog altijd het beste, maar dat is ook maar een mening ;-)
Dit zijn ze dan
Je krijgt de verschillende zoekmachines voorgeschoteld in verschillende categorieën:
- Algemeen
- Landspecifiek
- Privacyvriendelijk
- Duurzaam
De horizontale zoekmachines: algemeen
Als je niet uit privacy- of duurzaamheidsoverwegingen een andere zoekmachine zoekt, maar “gewoon eens” een andere zoekmachine wilt proberen, heb je al meer keuze dan je waarschijnlijk denkt.
Google: de gigant
We ‘googelen’ tegenwoordig allemaal. Het gebruik van Google is zo vanzelfsprekend geworden dat het een werkwoord is geworden. Met een wereldwijd marktaandeel van meer dan 90% is Google met recht een zoekmachinegigant. Los van wat je van Google vindt mogen we wel bedenkingen hebben bij het feit dat er zo’n machtige partij is. Want zo’n enorm marktaandeel geeft nu eenmaal ook veel macht.
Dus is het niet verkeerd dat er keuze is, met Bing als eerste uitdager.
Bing: de eerste uitdager
Bing is qua horizontale zoekmachine wereldwijd de nummer 2. Met een licht stijgende lijn sinds 2013 komt Bing begin 2021 op een marktaandeel van bijna 7%, tegen ruim 3% in 2013. Dit is deels te verklaren door de zoekfunctie in Windows 10 en andere slimmigheden die Microsoft in hun besturingssysteem heeft geïmplementeerd waardoor je naar Bing gestuurd wordt. Denk bijvoorbeeld aan het startscherm met een willekeurige foto, waarbij je meer informatie over bijvoorbeeld de locatie van de foto krijgt als je erop klikt.
Yahoo! Search: eigenlijk geen eigen zoekmachine
Met nog geen 3% marktaandeel (2021) komt Yahoo! Search op de derde plek van horizontale zoekmachines wereldwijd. Maar eigenlijk is Yahoo! Search zelf geen zoekmachine. Het is een webportaal waar ook een zoekfunctie in zit waarvan ze de zoekresultaten niet zelf generen. Al sinds de start van Yahoo! Search halen ze hun zoekresultaten bij andere partijen op, sinds 2009 is dat Bing.
Bekijk hier de wereldwijde marktaandelen van de belangrijkste horizontale zoekmachines.
Ask: vooral in de VS
Ask, voorheen bekend als Ask Jeeves, wordt vooral nog gebruikt in de VS. Misschien heb jij ooit ook meegemaakt dat Ask automatisch werd ingesteld in je browser. Het heeft de zoekmachine niet echt populair gemaakt. De zoekmachine geeft wel heel veel advertenties weer na een zoekopdracht en die zijn wat mij betreft nog slechter te onderscheiden van de organische zoekresultaten dan de Google Ads. Doe eens een poging om er wat te zoeken en ervaar het zelf.
Exalead: ander type SERP
Exalead is de zoekmachine van de Franse software-onderneming Dassault Systèmes. De SERP ziet er wel wat anders uit dan we gewend zijn. Zo worden er afbeeldingen naast de zoekresultaten weergegeven, al zie ik dat alleen bij de HTTP-variant van de zoekmachine en is dat weg bij de HTTPS-variant. Best gek. Wel aardig: je kunt instellen hoe jij je zoekresultaten wilt zien onder ‘Preferences’.
Lycos: het bestaat nog
Lycos is een klassiekertje onder de zoekmachines. Aangezien ik een hekel heb aan sliders en er doodzenuwachtig van word, haak ik al snel af. De grijze letters in de meta-omschrijvingen zijn trouwens ook geen aanrader.
En ook bij Lycos veel advertenties die nauwelijks als advertentie herkenbaar zijn.
Meer zoekmachines? Zeker wel
We kunnen doorgaan met het opsommen van zoekmachines door allerlei kleine spelers te blijven opnoemen, maar dan zijn we alleen maar bezig met lijstjes bouwen om het lijstjes bouwen. Laten we naar wat meer specifieke horizontale zoekmachines kijken.
Landspecifieke zoekmachines
Er zijn zoekmachines die je vaak niet vrijwillig gebruikt, maar die zo’n beetje worden afgedwongen omdat Google in een land niet beschikbaar is of enorm beperkt wordt. En er zijn zoekmachines die om andere redenen in het land van oorsprong groot zijn.
Yandex: de Nederlandse Rus
In 1997 werd yandex.ru in Rusland gelanceerd. Daarmee is de zoekmachine eerder gelanceerd dan Google, dat -hoewel in 1996 begonnen- in 1998 werd gelanceerd. Met een marktaandeel van net onder de 50% is het inmiddels in Nederland gevestigde Yandex geen marktleider in Rusland. Google wint het ook in Rusland toch nog. Niettemin is Yandex een partij om rekening mee te houden als je zaken doet of wilt doen in Rusland.
Baidu: Chinese censuur
In China is censuur aan de orde van de dag. Dus ook in zoekmachineland, waar Google moet buigen naar de Communistische Partij in China en Baidu de grote marktleider is. Met meer dan 70% marktaandeel is Baidu dominant in China, waar nog enkele andere nationaal opererende partijen meedoen, zoals Sogou.
Seznam: bij Yahoo! afgekeken?
Net als Yahoo! is het Tsjechische Seznam meer een webportaal met een zoekfunctie. Als zoekmachine heeft Seznam in Tsjechië een fors marktaandeel, al slinkt dat wel.
Daum & Naver: Koreaanse portalen
Vergelijkbaar met Seznam zijn de Koreaanse Daum en Naver webportalen met een zoekfunctie. Wij Nederlanders worden er in ieder geval niet echt veel wijzer van, niettemin aardig om ze aan te halen. En dat vooral omdat ze ook beschikbaar zijn in Ahrefs’ Keywords Explorer:
Privacyvriendelijke zoekmachines
Zeker met de kritiek op hoe Google met privacy omgaat in het achterhoofd is het niet gek dat mensen zoeken naar privacyvriendelijke alternatieven. En daar zijn er nogal wat van.
DuckDuckGo: de bekendste privacyvriendelijke zoekmachine
De bekendste van de privacyvriendelijke zoekmachines is natuurlijk DuckDuckGo. Hoewel het marktaandeel over de jaren heen stijgt, is er geen sprake van een echte uitdager voor Google. In eerste instantie leken de zoekresultaten wel heel erg op die van Bing en ze hebben nog steeds veel overeenkomsten, maar het lijkt erop dat DuckDuckGo toch echt een eigen algoritme heeft.
Startpage: Nederlands initiatief
Startpage is de Nederlandse privacyvriendelijke zoekmachine. Startpage maakt gebruik van de Google zoekresultaten. Wil je dus privacyvriendelijk Googles zoekresultaten voorgeschoteld krijgen, is Startpage misschien wel jouw alternatief.
You.com: afwachten maar
In december 2020 werd You.com aangekondigd. Enerzijds leunt You.com op kunstmatige intelligentie, anderzijds wil het een privacyvriendelijke zoekmachine zijn. Op het moment van schrijven moet je je nog inschrijven voor een uitnodiging. Zelf heb ik dat in december 2020 al gedaan en sindsdien heb ik er niks meer van gehoord. Afwachten dus.
Neeva: inmiddels afgehaakt
Net als You.com is Neeva eind 2020 aangekondigd als privacyvriendelijk alternatief voor Google. Zonder advertenties en dat betekende ook dat er op een andere manier inkomsten moesten worden gegenereerd. Dat moest gebeuren op basis van een abonnementsmodel. Dat dit niet levensvatbaar was, terwijl de hele wereld inmiddels gewend is aan gratis zoeken bleek uiteindelijk ook. In mei 2023 werd bekend dat Neeva er per 2 juni mee zou ophouden.
Duurzame zoekmachines
Sinds duurzaamheid voor een grote groep mensen steeds belangrijker wordt, zijn er ook zoekmachines die daarop inspelen. Nu stelt Google al volledig CO2-neutraal te zijn, toch kun je bewust een expliciete duurzame zoekmachine kiezen.
Ecosia: de bekendste, maar eigenlijk geen zoekmachine
Waarschijnlijk wel de bekendste duurzame zoekmachine is Ecosia. Maar eigenlijk is Ecosia geen zoekmachine, ze geven eigenlijk de zoekresultaten van Bing door. En daarmee is ook hun duurzaamheidsclaim nogal onder vuur komen te liggen. De intenties zijn goed, laten we daar gewoon vanuit gaan. Zolang je maar weet dat de zoekresultaten niet door Ecosia zelf gegenereerd worden.
ZoekGroen: Nederlandse duurzame zoekmachine
Net als Ecosia genereert ook de Nederlandse duurzame zoekmachine ZoekGroen niet zelf de zoekresultaten. Omdat ZoekGroen gebruikmaakt van Google om zoekresultaten weer te geven is je privacy hier minder de focus, je kiest dus voor ZoekGroen als je echt kiest voor de duurzame insteek.
En verder …
Er zijn nog zoveel meer zoekmachines. Of eigenlijk: websites die zoekresultaten tonen, want de meeste geven dus eigenlijk zoekresultaten van Google of Bing weer, zoals je al las bij enkele andere zoekmachines hierboven. Dat geldt ook voor de volgende (vooral sociaal betrokken) platformen:
In de meeste gevallen staat er onder de zoekresultaten vermeld uit welke zoekmachine ze deze halen.
En dan is er naast You.com en Neeva nóg een zoekmachine die er (al een tijdje) zit aan te komen. In 2019 maakte Dmitry Gerasimenko van Ahrefs bekend dat hij ook een zoekmachine wil lanceren. Sindsdien is er alleen niks meer van vernomen, dus voorlopig blijft het gissen of het überhaupt nog gaat gebeuren.
Heb jij een zoekmachine waarvan jij vindt dat die echt in deze lijst hoort? Welke kende je nog niet, welke heb je geprobeerd en wat vind je van deze zoekmachines? Ik ben heel benieuwd naar jouw mening, ervaringen en meer over deze of andere online zoekmachines. Deel het in de reacties hieronder.
Of je SEO nu interessant vindt of er helemaal geen interesse in hebt, als je een website hebt, heb je er nu eenmaal mee te maken. Juist omdat ik het leuk vind, schijf ik er graag en vaak over en uit reacties blijkt dat het zelfs mensen met een aversie tegen zoekmachine-optimalisatie helpt.
Begonnen in 2012 met het idee webteksten te schrijven, ben ik me steeds verder gaan verdiepen in SEO en het daarmee verbonden CRO (conversie-optimalisatie). In al mijn artikelen help ik je jouw website te verbeteren om er zo meer omzet uit te halen. Wedden dat je het nog leuk gaat vinden ook?
Ook interessant voor jou:
Of je SEO nu interessant vindt of er helemaal geen interesse in hebt, als je een website hebt, heb je er nu eenmaal mee te maken. Juist omdat ik het leuk vind, schijf ik er graag en vaak over en uit reacties blijkt dat het zelfs mensen met een aversie tegen zoekmachine-optimalisatie helpt.
Begonnen in 2012 met het idee webteksten te schrijven, ben ik me steeds verder gaan verdiepen in SEO en het daarmee verbonden CRO (conversie-optimalisatie). In al mijn artikelen help ik je jouw website te verbeteren om er zo meer omzet uit te halen. Wedden dat je het nog leuk gaat vinden ook?
De laatste 15 jaar gebruik ik een Google-zoekbalk. Eerst in Internet Explorer en nu in Waterfox. Binnen andere browsers doet ie het helaas niet meer. De laatste versie is ook niet van Google, maar gebruikt wel Google. Alleen krijgt Google via die optie van mij geen info. Google levert nog altijd de beste resultaten op. Die zoekbalk heeft ook een handige knop ‘zoek binnen dit domein’. Gebruik ‘n dus ook om in je website te zoeken. Kan ook door in het zoekvak van google site:optimusetc zoekwoord in te vullen, maar dat is net iets meer werk. Je kan via knoppen per zoekwoord ook meteen op de gevonden pagina verder zoeken. Ooit was het Noorse Alltheweb nog een zoekmachine die het redelijk opnam tegen Google. Maar sinds die door Yahoo is opgeslokt is daar niets meer van over
Als ik het zo lees gebruik je dan ook geen Google Chrome als browser lijkt me?
Als je Google wel de beste zoekresultaten vindt geven is Startpage misschien een goed alternatief voor die zoekbalk in je browser.
Idd jammer dat Chrome nooit de functionaliteit van de google zoekbalk heeft overgenomen of dat ze ook maar een add-on/plug-in op dat gebied hebben toegelaten. Aan de andere kant krijg ik bij Chrome ook niet de tablladen niet weg en dat lukt bij Waterfox nog altijd prima. Startpagina (Ixquick) heb ik ook gebruikt, maar die haalt er meer slechtere bronnen bij die het resultaat vervuilen. M’n huidige googlebalk zorgt voor evenveel privacy en meer functionaliteit zoals zoeken in tijdvakken op afbeeldingen en landkaarten.