Waarom de Flesch Reading Ease score onzin is
Gebruik je de Yoast SEO Plugin, op je website, dan ken je vast de Flesch Reading Ease test. Wanneer je de leesbaarheid van je tekst in de Yoast WordPress SEO plugin bekijkt onder ‘Page Analysis‘, staat daarin ook de score van jouw tekst in de Flesch Reading Ease test. Wat is nu die Flesch Reading Ease en wat heeft deze met SEO te maken?
Dit artikel werd gepubliceerd op 7 augustus 2014 en geüpdatet op 26 maart 2019
Wat is de Flesch Reading Ease en wat heeft het met SEO te maken?
De Flesch Reading Ease is een test die de leesbaarheid van een tekst beoordeelt. Hoe hoger de score, hoe leesbaarder de tekst. De test is ontwikkeld door Rudolf Flesch en beoordeelt een tekst op een aantal factoren:
- Het aantal zinnen
- Het aantal woorden
- Het aantal lettergrepen
Hij stelde een formule op om te berekenen hoe leesbaar een tekst is. Ergens logisch, want kortere zinnen en woorden lezen makkelijker. Zeker online. Prima dus, om die Flesch Reading Ease te gebruiken. Toch? Ik vind van niet. En ik leg graag uit waarom je je niks van deze score moet aantrekken. Zeker in Nederland niet.
Waarom je je niks van de Flesch Reading Ease moet aantrekken
Het is prima dat er een formule bedacht is om de moeilijkheidsgraad van een tekst te beoordelen. Daar heb ik geen bezwaren tegen. Wel is het goed om de Flesch Reading Ease eens kritisch onder de loep te nemen en de werking en het belang ervan in het juiste perspectief te plaatsen. 3 redenen waarom deze test met een flinke korrel zout mag worden genomen:
1. Engels is wat anders dan Nederlands
Allereerst wil ik graag vermelden dat de Flesch Reading Ease test ontwikkeld is op basis van de Engelse taal. En je hoeft maar weinig talenkennis te hebben om te weten dat er per taal grote verschillen zijn. Dat verschil zit in leestekengebruik, in grammatica -wat invloed heeft op het aantal woorden- en woordlengte. Even 3 voorbeelden:
- ‘van toepassing op’ (3 woorden, 15 letters, 5 lettergrepen) is in het Engels ‘applicable to’ (2 woorden, 12 letters, 5 lettergrepen)
- ‘socialemediakanalen’ (1 woord, 19 letters, 9 lettergrepen) is in het Engels ‘social media channels’ (3 woorden, 19 letters, 7 lettergrepen)
- ‘het mooiste beeld’ (3 woorden, 15 letters, 4 lettergrepen) is in het Engels ‘the most beautiful image’ (4 woorden, 21 letters, 7 lettergrepen)
Vooropgesteld: ik heb een aantal voorbeelden gezocht met een duidelijk verschil. En in voorbeeld 3 komt het Nederlands er gunstiger uit dan het Engels. Het punt blijft staan: de ene taal is de andere niet. Daarom gaat zo’n wiskundige berekening ook niet op voor iedere taal.
Een voorbeeld van een artikel van mij met een slechte leesbaarheidsscore. Als eerste een slechte score op de Flesch Reading Ease test.
2. Taal is geen wiskunde
Hoezo moeilijkheidsgraad berekenen? Taal laat zich niet mathematiseren is geen wiskunde. Hoe begrijpelijk en leesbaar een tekst is heeft niet alleen te maken met lengte van zinnen en woorden. Er zijn voldoende lange(re) woorden die voor de gemiddelde Nederlander niet ingewikkeld zijn. En alleen korte zinnen schrijven maakt een tekst juist moeilijk leesbaar.
Je moet er toch niet aan denken. Alleen maar korte zinnen. Niet meer dan zeven woorden. Leest toch ook niet makkelijk? Of vind je van wel? Ik niet in elk geval.
Zeg maar: liever de gewone alinea of het gedeelte met de schuine letters? Het is voor webteksten zeker goed om het aantal woorden te beperken. Of eenvoudiger woorden te kiezen. Maar om nu voor iedere zin af te wegen of het korter kan…
3. Eenvoud versus stijl
Als je mag kiezen tussen eenvoudig geschreven of een meer verhalende schrijfstijl, wat kies je dan? Een voorbeeldje:
“Bas loopt naar huis. Hij ziet een kat. De kat ziet Bas. De kat schrikt. Weg is de kat. Jammer voor Bas.”
“Bas vindt het heerlijk om naar huis te lopen, even de gedachten verzetten. Zo komt hij vandaag onderweg een prachtige kat tegen. Het is een blauwe Britse korthaar met een mooie grijze vacht en prachtige felgele ogen. Zodra de kat Bas opmerkt, schrikt deze en vlucht hij weg, door een struik een tuin in. En dat terwijl Bas de kat zo interessant vond. Teleurgesteld loopt hij verder naar huis.”
De eerste leest misschien wel heel snel en makkelijk, de tweede is veel visueler , waardoor je het verhaal als het ware zelf beleeft. Dan kan de tekst langer zijn en langere woorden bevatten, het leest voor een volwassene lekkerder weg dan de kinderlijk aandoende korte tekst. Wanneer je de eerste vorm gebruikt op je website, zullen weinig mensen zich serieus genomen voelen en zullen er velen snel afhaken. Stijl en vorm spelen dus ook een rol, en die zijn niet meetbaar te maken.
4. Leesbaarheid is meer dan alleen tekst
De leesbaarheid van je (web)teksten zit ‘m niet alleen in de tekst zelf. Er spelen nog de nodige andere factoren een rol. De opmaak van je tekst is van groot belang. Heb je grote blokken met honderden woorden aan tekst, dan haakt je websitebezoeker al snel af. De tekst lijkt veel te lang en daar heeft je bezoeker geen zin in. Zorg dus voor voldoende witruimte in je teksten.
Denk ook aan afbeeldingen
Onderdeel van de opmaak is ook het gebruik van afbeeldingen. Alleen tekst vinden we vrijwel allemaal saai. Afbeeldingen ondersteunen je tekst en maken het geheel wat fleuriger. Kies alleen wel voor passend beeldmateriaal. Wanneer het verband niet duidelijk is, maak je het verwarrend en ben je de bezoeker ook snel kwijt. Een onderschrift kan het gebruik van een bepaalde afbeelding toelichten. En je afbeeldingen dragen bij aan je SEO…
Onderschat het lettertype niet
Leesbaarheid zit ‘m ook in het lettertype. Hoewel ik er geen onderbouwing van kan vinden in de vorm van gedegen onderzoek, is de algemene stelling dat op internet een schreefloos lettertype leesbaarder is. En wees eerlijk, het lettertype dat je nu leest is wel wat prettiger lezen dan een van deze lettertypen:
Er zijn nog meer factoren die een rol spelen, hierover publiceerde Emerce al een helder artikel.
Wat vind jij van de Flesch Reading Ease?
Mijn conclusie: de leesbaarheid en daarmee de effectiviteit van een tekst is meer dan een wiskundige berekening van woorden, letters en lettergrepen. En de ene taal is de andere niet, net als de ene doelgroep de andere niet is. Moet je de Flesch Reading Ease gebruiken of niet? Oordeel zelf, maar neem het op zijn minst met een goede korrel zout.
Wat vind jij van de Flesch Reading Ease? Gebruikte je deze score? Heb je nieuwe inzichten gekregen? Deel je verhaal hieronder.
Ook interessant voor jou:
Of je SEO nu interessant vindt of er helemaal geen interesse in hebt, als je een website hebt, heb je er nu eenmaal mee te maken. Juist omdat ik het leuk vind, schijf ik er graag en vaak over en uit reacties blijkt dat het zelfs mensen met een aversie tegen zoekmachine-optimalisatie helpt.
Begonnen in 2012 met het idee webteksten te schrijven, ben ik me steeds verder gaan verdiepen in SEO en het daarmee verbonden CRO (conversie-optimalisatie). In al mijn artikelen help ik je jouw website te verbeteren om er zo meer omzet uit te halen. Wedden dat je het nog leuk gaat vinden ook?
Of je SEO nu interessant vindt of er helemaal geen interesse in hebt, als je een website hebt, heb je er nu eenmaal mee te maken. Juist omdat ik het leuk vind, schijf ik er graag en vaak over en uit reacties blijkt dat het zelfs mensen met een aversie tegen zoekmachine-optimalisatie helpt.
Begonnen in 2012 met het idee webteksten te schrijven, ben ik me steeds verder gaan verdiepen in SEO en het daarmee verbonden CRO (conversie-optimalisatie). In al mijn artikelen help ik je jouw website te verbeteren om er zo meer omzet uit te halen. Wedden dat je het nog leuk gaat vinden ook?
Leuk en interessant artikel, Nathan! Eerlijk gezegd kende ik de test wel, maar wist ik niet dat deze zo heette. Ik heb in het begin van mijn blog (een jaar of 5 geleden) ook artikelen geschreven met korte zinnen. Maar inderdaad: dat leest gewoon niet lekker. En bovendien is het gewoon mijn stijl niet. En dat vind ik ook een argument!
Bedankt voor het artikel en ik ben blij dat je er mijn gevoel mee onderschrijft!
Dank voor je positieve reactie Guido. Natuurlijk kun je voor je online teksten altijd nog even kijken of de zinnen korter kunnen. Het advies voor online is om zinnen niet langer dan 25 woorden te maken, of in ieder geval zulke lange zinnen uitzondering te laten zijn. (
Hey! Wilde even commenten en aangeven dat we met de release van Yoast SEO 3.0.6 eindelijk dit issue “gefixt” hebben: voorlopig staat Flesch uit voor alle sites die niet in het Engels staan!
Top Joost, wat goed dat je dit plaatst. Het was me al opgevallen dat ik Flesch wel weer zag in de Nederlandse versie van 3.0.X, maar vanaf 3.0.6 dus niet meer :-)
Sowieso zijn de artikelen met 3.X aan updates toe, dat moet dus gauw gebeuren :-)
Ik moet toegeven: Mij was inderdaad geleerd steeds kortere zinnen te gebruiken voor leesbaarheid.
Maar ik kan begrijpen dat een verhalende tekst meer boeit. De ideale tekststijl zal waarschijnlijk meer afhangen van je doelgroep.
Goed artikel als toevoeging van “de SEO by Yoast”-plugin!
Dank voor je compliment Stefaan. Het belangrijkste is om de zinnen leesbaar te houden. Dat kan door middel van leestekens, maar ook door de zinnen waar mogelijk kort(er) te maken/houden. Je voorkomt echter nooit dat je eens een lange zin gebruikt. Bij online teksten geldt wat mij betreft vooral dat je deze leesbaar maakt door niet al te lange alinea’s met goede, duidelijke koppen.
En of die Flesch Reading Ease enige invloed heeft op je vindbaarheid? Ik betwijfel het.
Boeiend verhaal Nathan,
Dit betekent dat de tekstopmaak niet bepalend is voor de hoogte in de score van Google?
Met voordank en vriendelijke groet, Herman Oosterhof – directeur UwCasa
Tekstopmaak is in mijn woordenboek het gebruik van kopteksten (H1, H2, H3 etc.), alinea’s, lettertype en dergelijke. Ik vermoed dat je doelt op spelling en grammatica, plus lengte van zinnen en woorden, waar de Flesch Reading Ease Score op let :-) . Of dat echt veel verschil maakt, is bij mijn weten nog niet onderzocht. Wel kun je beredeneren dat de gebruiksvriendelijkheid van je pagina’s er niet beter op wordt met lange zinnen en moeilijke woorden.
Het advies is dus sowieso wel om je teksten lekker leesbaar te houden. En mijn punt is dat je daar de Flesch Reading Ease niet voor hoeft in te zetten. Vooral ook omdat er een duidelijk verschil is tussen Engels, waar deze score op gebaseerd is, en Nederlands. Dat zie ik nu heel goed bij het vertalen van mijn favoriete SEO-tool Ahrefs, waar mijn Nederlandse vertaling vaak langer is dan de oorspronkelijke Engelse tekst.
Blijf zelf kritisch op de leesbaarheid van je teksten. Zowel woorden als zinnen. En laat Flesch daarbij maar even links liggen ;-)
Hi Nathan,
ik ben het helemaal met je eens. De test is een aardige tool om jezelf scherp te houden en wat dingen te controleren. De moeilijkheidsgraad van een tekst hangt ook af van de doelgroep. Opleidingsniveau, achtergrond, welke kennis ze al hebben.
Oftewel, ‘schrijf voor je doelgroep’ blijft toch altijd nummer 1.
Precies, je eigen gezond verstand voorop en dan kan zo’n tool als de Flesch Reading Ease test een stukje extra ondersteuning zijn.
Een aantal opmerkingen:
“Plain English” is in de anglofonie een ding — veel meer dan in de Nederlandse cultuur. In verscheidene VS-Amerikaanse jurisdicties is bijvoorbeeld een contract ongeldig als het niet in “plain English” gesteld is, en daarbij worden leesbaarheid-tests eventueel gehanteerd.
De correlatie tussen (Engelse) leesbaarheid van een “spontaan” geschreven tekst en deze simplistische meetmethode is verbazingwekkend goed. “Spontaan”, want natuurlijk is het mogelijk om een tekst op te stellen die aan de Flesch criteria voldoet en toch slecht leesbaar is: bijvoorbeeld door lange zinnen op onnatuurlijke wijze in stukken te knippen.
De “wiskundige” eenvoud van de formule wekt vaak ergernis; immers het wordt makkelijk vergeten dat correlatie geen causaliteit is. Andere formules zijn geconstrueerd; meetmethodes die meer overeenkomen met taalkundig intuïtief aanvaardbare criteria zoals de hoeveelheid ingekapselde bijzinnen — zonder dat die veel verbetering geven.
De Flesch RE en alle andere formules werken slecht met website-typische zaken zoals “bullet points”. Ze zijn ontworpen om kranten voor een groot publiek leesbaar te maken.